Η στυτική δυσλειτουργία, γνωστή και ως ανικανότητα, είναι η αδυναμία επίτευξης ή διατήρησης στύσης επαρκούς για ικανοποιητική σεξουαλική δραστηριότητα. Αποτελεί ένα από τα πιο συχνά σεξουαλικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι άνδρες παγκοσμίως και στην Ελλάδα.
Στον ελληνικό πληθυσμό, εκτιμάται ότι επηρεάζει περίπου το 20-30% των ανδρών άνω των 40 ετών, με τη συχνότητα να αυξάνεται σημαντικά μετά την ηλικία των 50. Η κατάσταση επηρεάζει σοβαρά την ποιότητα ζωής, προκαλώντας ψυχολογικό στρες, μειωμένη αυτοεκτίμηση και προβλήματα στις διαπροσωπικές σχέσεις. Παρόλο που συνδέεται συχνότερα με μεγαλύτερες ηλικίες, μπορεί να εμφανιστεί σε άνδρες κάθε ηλικίας, συμπεριλαμβανομένων και νεαρότερων ατόμων.
Οι φυσικές αιτίες αποτελούν τη συχνότερη κατηγορία παραγόντων που προκαλούν στυτική δυσλειτουργία. Ο διαβήτης, ιδιαίτερα όταν δεν ελέγχεται επαρκώς, μπορεί να προκαλέσει βλάβη στα νεύρα και τα αιμοφόρα αγγεία που είναι απαραίτητα για τη στύση. Τα καρδιαγγειακά προβλήματα, όπως η υπέρταση και η αθηροσκλήρωση, περιορίζουν τη ροή του αίματος προς τα γεννητικά όργανα.
Το άγχος, η κατάθλιψη και το χρόνιο στρες αποτελούν σημαντικούς ψυχολογικούς παράγοντες. Η ψυχική υγεία επηρεάζει άμεσα τη σεξουαλική λειτουργία, δημιουργώντας έναν φαύλο κύκλο όπου η δυσλειτουργία προκαλεί περισσότερο άγχος.
Το κάπνισμα, η υπερκατανάλωση αλκοόλ και η παχυσαρκία συμβάλλουν σημαντικά στην ανάπτυξη στυτικής δυσλειτουργίας. Επιπλέον, ορισμένα φάρμακα για την πίεση, τα αντικαταθλιπτικά και άλλες θεραπείες μπορεί να έχουν παρενέργειες που επηρεάζουν τη σεξουαλική λειτουργία.
Στην Ελλάδα διατίθενται τρεις κύριες δραστικές ουσίες για τη θεραπεία της στυτικής δυσλειτουργίας: η σιλντεναφίλη, η ταδαλαφίλη και η βαρντεναφίλη. Αυτά τα φάρμακα ανήκουν στην κατηγορία των αναστολέων της φωσφοδιεστεράσης τύπου 5 (PDE5) και αποτελούν την πρώτη γραμμή θεραπείας.
Η κύρια διαφορά μεταξύ των φαρμάκων είναι η διάρκεια δράσης. Η ταδαλαφίλη έχει τη μεγαλύτερη διάρκεια (έως 36 ώρες), ενώ η σιλντεναφίλη και βαρντεναφίλη δρουν για 4-6 ώρες. Όλα απαιτούν ιατρική συνταγή και είναι διαθέσιμα σε ελληνικά φαρμακεία.
Οι αναστολείς PDE5 δρουν αποκλείοντας το ένζυμο φωσφοδιεστεράση-5, επιτρέποντας την αύξηση των επιπέδων cGMP στον ανδρικό μόριο. Αυτό οδηγεί σε χαλάρωση των λείων μυϊκών ινών και αυξημένη αιματική ροή, διευκολύνοντας την επίτευξη και διατήρηση της στύσης.
Τα φάρμακα παρουσιάζουν ποσοστά επιτυχίας 60-80% στους περισσότερους άνδρες. Η δράση αρχίζει σε 15-60 λεπτά ανάλογα με το φάρμακο. Η αποτελεσματικότητα μπορεί να επηρεαστεί από το φαγητό, το αλκοόλ, το άγχος και υποκείμενα προβλήματα υγείας όπως ο διαβήτης ή καρδιαγγειακά νοσήματα.
Τα φάρμακα για τη στυτική δυσλειτουργία μπορεί να προκαλέσουν διάφορες παρενέργειες που κυμαίνονται από ήπιες έως σοβαρές. Οι πιο συχνές παρενέργειες περιλαμβάνουν κεφαλαλγία, ζάλη, διαταραχές όρασης και ναυτία. Αυτές συνήθως είναι παροδικές και υποχωρούν από μόνες τους.
Σε σπάνιες περιπτώσεις μπορεί να εμφανιστούν σοβαρές παρενέργειες που απαιτούν άμεση ιατρική παρέμβαση, όπως παρατεταμένη στύση άνω των 4 ωρών, απώλεια ακοής ή όρασης, και θωρακικός πόνος. Οι ασθενείς με καρδιαγγειακά προβλήματα πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί.
Η ιατρική συμβουλή είναι απαραίτητη πριν την έναρξη οποιασδήποτε θεραπείας για στυτική δυσλειτουργία. Ο γιατρός θα αξιολογήσει την κατάσταση της υγείας σας και θα προτείνει την καταλληλότερη θεραπευτική προσέγγιση.
Πολλές φορές απλές αλλαγές στον τρόπο ζωής μπορούν να βελτιώσουν σημαντικά τη στυτική λειτουργία. Η τακτική άσκηση, η υγιεινή διατροφή, η διακοπή του καπνίσματος και η μείωση του αλκοόλ συμβάλλουν θετικά.
Αναζητήστε άμεσα ιατρική βοήθεια αν εμφανιστούν παρενέργειες ή αν η κατάσταση επιδεινωθεί παρά τη θεραπεία.