Τα αντιβιοτικά είναι φάρμακα που χρησιμοποιούνται για την καταπολέμηση βακτηριακών λοιμώξεων. Λειτουργούν με διάφορους μηχανισμούς δράσης, όπως η καταστροφή του κυτταρικού τοιχώματος των βακτηρίων, η παρεμπόδιση της σύνθεσης πρωτεϊνών ή η διακοπή της αναπαραγωγής του DNA. Σε αντίθεση με άλλα φάρμακα που αντιμετωπίζουν συμπτώματα, τα αντιβιοτικά στοχεύουν άμεσα στην αιτία της λοίμωξης, εξαλείφοντας τα παθογόνα βακτήρια. Η ανακάλυψη και χρήση των αντιβιοτικών αποτελεί μία από τις σημαντικότερες επιτεύξεις της σύγχρονης ιατρικής, σώζοντας εκατομμύρια ζωές παγκοσμίως και επιτρέποντας την ασφαλή διεξαγωγή χειρουργικών επεμβάσεων και θεραπειών.
Τα αντιβιοτικά κατηγοριοποιούνται σε διάφορες ομάδες ανάλογα με τη χημική τους δομή και τον μηχανισμό δράσης τους. Κάθε κατηγορία παρουσιάζει συγκεκριμένα χαρακτηριστικά και εφαρμογές:
Τα αντιβιοτικά αποτελούν αναπόσπαστο μέρος της σύγχρονης ιατρικής, καλύπτοντας ευρύ φάσμα βακτηριακών λοιμώξεων που απειλούν την υγεία.
Χρησιμοποιούνται αποτελεσματικά στη θεραπεία πνευμονίας, βρογχίτιδας, ιγμορίτιδας και φαρυγγίτιδας. Η επιλογή του κατάλληλου αντιβιοτικού εξαρτάται από το είδος του παθογόνου μικροοργανισμού και τη σοβαρότητα της λοίμωξης.
Αντιμετωπίζουν αποτελεσματικά τις λοιμώξεις του ουροποιητικού συστήματος, συμπεριλαμβανομένης της κυστίτιδας και της πυελονεφρίτιδας, προσφέροντας ταχεία ανακούφιση από τα συμπτώματα.
Χρησιμοποιούνται στη θεραπεία δερματικών λοιμώξεων όπως το ερυσίπελας και οι λοιμώξεις μαλακών μορίων, καθώς και σε γαστρεντερικές λοιμώξεις προκαλούμενες από βακτήρια. Συχνά εφαρμόζονται προφυλακτικά πριν από χειρουργικές επεμβάσεις για την πρόληψη μετεγχειρητικών λοιμώξεων.
Στην Ελλάδα διατίθεται μεγάλη ποικιλία αντιβιοτικών, που καλύπτουν όλες τις θεραπευτικές ανάγκες με διαφορετικά φάσματα δράσης και μηχανισμούς.
Διατίθενται σε δισκία, κάψουλες, σιρόπια για παιδιά, ενέσιμες μορφές για νοσοκομειακή χρήση και τοπικές εφαρμογές όπως κρέμες και οφθαλμικές σταγόνες, εξασφαλίζοντας την κατάλληλη θεραπεία για κάθε ασθενή.
Τα αντιβιοτικά είναι φάρμακα που χορηγούνται αποκλειστικά με ιατρική συνταγή. Ο γιατρός σας καθορίζει το κατάλληλο αντιβιοτικό, τη δοσολογία και τη διάρκεια θεραπείας βάσει του τύπου της λοίμωξης, της ηλικίας και του ιστορικού υγείας σας. Ποτέ δεν πρέπει να χρησιμοποιείτε αντιβιοτικά χωρίς ιατρική παρακολούθηση ή να τα μοιράζεστε με άλλα άτομα.
Είναι εξαιρετικά σημαντικό να ολοκληρώνετε πάντα την προγραμματισμένη θεραπεία με αντιβιοτικά, ακόμα και αν αισθάνεστε καλύτερα πριν τελειώσει το φάρμακο. Η πρόωρη διακοπή μπορεί να οδηγήσει σε επανεμφάνιση της λοίμωξης και στην ανάπτυξη ανθεκτικών βακτηρίων.
Η αντιβιοτική αντοχή αποτελεί σοβαρό πρόβλημα δημόσιας υγείας παγκοσμίως και στην Ελλάδα. Για την πρόληψή της είναι απαραίτητο:
Τα αντιβιοτικά μπορεί να προκαλέσουν διάφορες παρενέργειες όπως γαστρεντερικές διαταραχές, αλλεργικές αντιδράσεις, ή μυκητιάσεις. Ενημερώστε τον γιατρό σας για τυχόν αλλεργίες, χρόνια νοσήματα και άλλα φάρμακα που λαμβάνετε πριν την έναρξη της θεραπείας.
Ορισμένα αντιβιοτικά μπορεί να αλληλεπιδρούν με άλλα φάρμακα, συμπληρώματα διατροφής ή τρόφιμα. Ενημερώστε πάντα τον φαρμακοποιό σας για όλα τα φάρμακα που λαμβάνετε για να αποφύγετε επικίνδυνες αλληλεπιδράσεις.
Επισκεφθείτε άμεσα τον γιατρό σας εάν εμφανίσετε σημεία βακτηριακής λοίμωξης όπως υψηλός πυρετός που διαρκεί πάνω από 48 ώρες, πόνος που επιδεινώνεται, πύον ή ασυνήθιστες εκκρίσεις. Επίσης, εάν τα συμπτώματα δεν βελτιώνονται μετά από 2-3 ημέρες θεραπείας με αντιβιοτικά.
Φυλάσσετε τα αντιβιοτικά σε δροσερό, στεγνό μέρος μακριά από το φως και την υγρασία. Τα υγρά αντιβιοτικά συνήθως απαιτούν φύλαξη στο ψυγείο. Ελέγχετε πάντα την ημερομηνία λήξης και μην χρησιμοποιείτε ληγμένα προϊόντα.
Εάν ξεχάσετε να πάρετε μια δόση, λάβετε την αμέσως μόλις το θυμηθείτε. Ωστόσο, εάν έχει έρθει σχεδόν η ώρα για την επόμενη δόση, παραλείψτε τη χαμένη δόση και συνεχίστε το κανονικό πρόγραμμα. Ποτέ μην παίρνετε διπλή δόση για να αναπληρώσετε την παραλειφθείσα.
Αναζητήστε άμεση ιατρική βοήθεια εάν εμφανίσετε:
Ο φαρμακοποιός σας αποτελεί πολύτιμο σύμμαχο στη θεραπεία σας. Μη διστάσετε να τον συμβουλευτείτε για οποιαδήποτε απορία σχετικά με τη χρήση των αντιβιοτικών, τις παρενέργειες ή τις αλληλεπιδράσεις. Στα ελληνικά φαρμακεία παρέχεται εξειδικευμένη φαρμακευτική φροντίδα για την ασφαλή και αποτελεσματική χρήση των φαρμάκων.
